در این جا فقط اشاراتی داریم به کاربرد تخته سیاه که شاید در مجموع،جواب هایی باشد برای سووال های فوق.به امید به این که مربیّان و معلّمان عزیز را به تفکّر عمیق تر در این مورد وادارد:

1- سعی کنید خطی را که بر روی تخته سیاه می نویسید واضح و شکیل باشد.

2- موضوعی را که می خواهید توسط تخته سیاه ارائه کنید،باید در جایی بنویسید یا بکشید که برای همه ی کودکان قابل رؤیت باشد.

3-نوشته ها و تصاویر روی تخته سیاه باید از نظر اندازه چنان باشد که دانش آموزان عقب کلاس بتوانند جزئیات مهم آنها را دیده و تشخیص بدهند.

4- درس را به تفکیک موضوعات مختلف ارائه دهید و برای هر موضوع عنوانی اختیار کنید. موضوع ها را در روی تخته سیاه با هم قاطی نکنید.

5- مطلبی را که دیگر نیازی به آن نیست بی درنگ پاک کنید.

6- سعی کنید همه ی نوشته های شما به صورت افقی باشد.چنان چه امکان افقی نوشتن برایتان مقدور نیست،از خط کش کمک بگیرید.

7- به هنگام نوشتن،طوری بایستید که نه پشت تان به شاگردان باشد و نه جلوی نوشته روی تخته سیاه را بگیرد و در خلال نوشتن گه گاه نگاهی هم به دانش آموز بکنید.

8- گچ را میان انگشت سبابه و انگشت اشاره بگیرید،به طوری که محل تماس گچ با سطح تخته سیاه قریبدو ونیم سانتی متر از نوک انگشتان شما بالاتر قرار داشته باشد.سعی کنید زاویه ایی که گچ با تخته سیاه تشکیل می دهد در حدود سی درجه باشد، چه در این صورت به هنگام نوشتن صدای گچ در نمی آید.

9- در[هنگام ترسیم] نمودارها و نقشه های جغرافیایی برای نمودن ارقام و وجوه مشترک از گچ رنگی استفاده کنید، یک مثلث قرمز در یک زمینه ی وسیع سبز به راحتی تمیز داده می شود.

10- برای نشان دادن قسمت های رنگی گل ها، صحراها و ....، در صورتی که رنگ آنها موضوع درس است، از گچ رنگی استفاده کنید،در غیر این صورت گچ رنگی به کار نبرید،چون در این حالت رنگ موجب انحراف ذهن شده و نکته ی اصلی مورد بحث از نظر پنهان می ماند.

11- در نمودارهایی که اعضای مختلف یک حیوان یا قسمت های مختلف یک منطقه آمده است، باید اجزاء نمودار کاملاً پیدا و منفک از یک دیگر باشند.

12-در ترسیم تصاویر و نقشه ها نسبت ها را حفظ کنید مثلاً روشن است که در شکل آدمک چوب کبریتی، طول پاها از درازی تنه بیشتر است،«دریاچه ی ارومیه» بزرگ تر از «دریاچه ی نیریز(بختگان)» است و هم چنین است نسبتی که باید بین کلاغ و گنجشگ رعایت شود.

کلمات،جملات،ارقام عمّده  ی تصاویر و چکیده ی مطالب درسی را به همان ترتیبی که در کلاس ارائه می کنید، بر روی تخته سیاه بیاورید.پیش از شروع درس اقدام به این کار نکنید.

14- مطالبی را که کودکان بر روی تخته سیاه می نویسید باید در خطی به محازات چشم شان قرار گیرد. در صورتی که لازم آید خط آنان توسط سایر شاگردان دیده شود باید سکّویی برای این منظور تعبیه شود تا بتوانند روی آن بایستند.

15- باید به کودکان اجازه داد از تخته سیاه بیش تر استفاده کنند. چه خوب است قسمتی از سطح تخته سیاه به فعّالیّت های شاگردان مانند حل تمرین های ریاضی، نقّاشی،خوش نویسی ومشق خط و سروسامان دادن به یادداشت های گروهی  اختصاص یابد.

16- تخته سیاه باید همواره پاک و تمیز باشد.

17-[همواره] نورکافی به تخته سیاه[باید تابانیده شود].

18- تخته سیاه باید برای همه ی شاگردان قابل رویت باشد.

19- [در هنگام نگارش بر روی تخته سیاه]معلّم باید توّجه داشته باشد که با کلاس صحبت کندو نه رو به تخته.

20- از آن جا که نوع کار معلّم بر روی تخته سیاه، بهترین الگو و نمونه ی مورد تقلید شاگردان است، معلّم باید نهایت کوشش را در این زمینه به عمل آورد تا کارش شسته رفته و تمیز از آب درآید».(1)،(2)

پی نوشت ها:

(1) نصیرنیا،ح(مترجم از کتاب آمیزه ایی از روش های تدریس)، چگونه از تخته سیاه استفاده کنیم ،مجله ی رشدمعلّم، فروردین ماه 1363 ه ش، ش 14،صص 19 – 18.

(2)ویرایش:بابک زمانی پور.